Wild zwijn omheining
Voor het maken van een betrouwbare elektrische afrastering tegen wilde zwijnen heeft u de juiste accessoires nodig.
We hebben een paar tips en handleidingen voor u opgesteld, die het opbouwen van de omheiningen tegen wilde zwijnen gemakkelijker maakt.
Permanente afrasteringspalen vormen het kader voor uw afrasteringsyteem. Plaats massieve houten of metalen palen op hoeken, toegangspunten en bewegende punten waar hoge trekkrachten op worden uitgeoefend. U kunt gebruik maken van de isolatoren (art.nr. 44812) voor draden op twee of drie hoogtes.
De bovenste rijen komen het best tot recht wanneer deze op een hoogte van ongeveer 45 cm en 70 cm geplaatst zijn. De onderste rij op +/- 20 cm hoogte zodat grote wilde zwijnen maar ook kleinere jonge zwijnen niet door of onderdoor de afrastering kunnen.
Om de zichtbaarheid te verbeteren kunt u gebruik maken van 10 mm lint.
Plaats palen, lichtgewicht plastic, glasvezel of metalen palen tussen de permanente palen om de draad geïsoleerd te houden van de grond. Hierbij is het van belang dat de ogen op deze palen op de juiste hoogte zitten, geschikte artikelen zijn art.nr. 44446, 44453 en 44458. Om ervoor te zorgen dat de draad over lange afstanden gespannen blijft of om de draadspanning te kunnen verminderen, plaatst u om de 70-100 m extra permanente palen, art.nr. 42220.4.
Zorg altijd voor voldoende ruimte rond de palen om toekomstig onderhoud mogelijk te maken. Naast het gebruik van een zeis of bosmaaier voor het verwijderen van vegetatie, worden soms herbiciden of branders gebruikt. Zorg er in dit geval voor dat de nodige afstand wordt gehouden tot aangrenzende velden om gewassen en dergelijke niet te beschadigen.
Wilde zwijnen hebben een slecht zichtvermogen. Het is daarom noodzakelijk om ervoor te zorgen dat het geleidermateriaal goed zichtbaar is. Studies hebben aangetoond dat contrasterend zwart-wit voor de wilde zwijnen het gemakkelijkst te zien is.
Lange afrasteringen worden vaak gebruikt voor het weren van wilde zwijnen. Hierbij is geleidermateriaal van goede kwaliteit benodigd om ervoor te zorgen dat de elektriciteit over de volledige lengte van deze omheining kan lopen.
Gegalvaniseerd staaldraad is een goede keuze voor een permanente omheining. Deze geleidt ook over lange afstanden uitstekend en is bijzonder robuust (art.nr. 42790). Als u van plan bent een mobiele omheining te plaatsen, heeft u keuze tussen staaldraad (art.nr. 44539) en kunststofdraad (art.nr. 42715). Deze kunnen gemakkelijker worden op- en afgerold dan gewoon staaldraad en zijn hierdoor veelzijdiger. De staaldraad is zeer scheurvast met een goede geleidbaarheid. Nadeel is het relatief hoge gewicht bij het op- en afzetten van de omheining. Kunststofdraad is lichter maar hierdoor ook minder taai. Wij adviseren het gebruik van kunststofdraad met minimaal 6, bij voorkeur 9 draden, een combinatie van RVS-draden met ten minste 1 koperdraad (art.nr. 44645). De weerstand mag niet hoger zijn dan 0,3 ohm/m. Extra uv-bestendigheid verhoogt de levensduur van de draad. Goede zichtbaarheid en geleidbaarheid wordt geboden door de VOSS.farming HPC-serie.
Het uitrollen en opspannen van de draad gaat gemakkelijker met behulp van een haspel. De haspels kunnen over het algemeen tussen de 500 en 2.000 m draad bevatten. Indien nodig kunnen deze aan een vaste afrasteringspaal worden gemonteerd. Als u breuken in de omheining ontdekt of als de draad te kort is en deze verlengd moet worden, vermijd dan het knopen van de draad! Knopen hebben een hoge elektrische weerstand en belemmeren de doorvoer van stroom op de omheining. Gebruik hiervoor speciale draadverbinders, deze zorgen voor een geleidende verbinding tussen de uiteinden (art.nr. 44684, 44619).
Om de zichtbaarheid van uw omheining te vergroten voor de dieren, kunt u gebruik maken van 10 mm lint in de onderste of middelste rij (art.nr. 44554).
Wilde zwijnen zijn sterke dieren en zijn niet gewend aan elektrische afrasteringen door de vrijheid die ze hebben. De afrastering moet daarom krachtig zijn en goed zichtbaar worden opgesteld. Het is belangrijk dat wanneer de dieren de afrastering voor de eerste keer aanraken dit zo sterk in hun geheugen blijft dat ze er geen tweede keer in de buurt zullen komen! Er moet een krachtiger schrikdraadapparaat worden gekozen dan normaal zou worden gebruikt voor paarden- of rundvee afrasteringen.
Voor wilde zwijnen is een afrasteringsspanning van 2.000 V niet voldoende. De afrasteringsspanning moet minimaal 4.000 V zijn. De ontlaadenergie mag niet minder zijn dan 2 joule en een schrikdraadapparaat met 3 t/m 5 joule ontlaadenergie heeft de voorkeur (art.nr. 44687). Wilde zwijnen zullen de afrastering gaan onderzoeken met hun snuit en hierdoor een schok krijgen, een schokenergie van meer dan 5 joule is dus niet nodig om het dier met succes weg te jagen. Wanneer u een lange afrastering heeft of met veel begroeiing, dan is het verstandig om een schrikdraadapparaat met reservecapaciteit aan te schaffen. Deze schrikdraadapparaten hebben een ontlaadenergie tot 14 joule en bieden de hoogste functionele zekerheid voor uw omheining tegen zwijnen (art.nr. 44875).
Wanneer u niet in de mogelijkheid bent om een 230V apparaat te kunnen aansluiten kunt u kiezen voor een apparaat op accu. Om de vereiste prestaties te krijgen, gebruikt u een 12V schrikdraadapparaat in combinatie met 12V accu. Deze zijn geschikt voor middellange tot lange afrasteringen tot 10 km. Voor een krachtige verdediging tegen wilde zwijnen heeft het 12V schrikdraadapparaat minimaal een 100 Ah accu nodig. Om de zekerheid te vergroten bij gebruik van een apparaat op accu is het aan te raden om een reserveaccu aan te schaffen. Er is ook een mogelijkheid tot het aansluiten van een zonnepaneel op uw schrikdraadapparaat. Dit bespaart u werk, tijd en geld en ontziet ook het milieu.
Zorg er in ieder geval voor dat u een schrikdraadapparaat kiest met voldoende vermogen voor uw afrastering, rekening houdend met eventuele begroeiing.
Bij elke elektrische afrastering heeft u ook aarding nodig, welke zorgt voor een goede doorvoer. Elektriciteit kan pas stromen als het circuit door het dier en de grond wordt gesloten. Om een goede retourstroom naar het schrikdraadapparaat te garanderen, gebruikt u idealiter gegalvaniseerde stalen aardingspennen met een T- of L- profiel. Deze hebben een groot oppervlak en een goede geleidbaarheid.
Steek de aardingspennen ca. 1-2 m in de grond (art.nr. 44219). De aardingspennen moeten ongeveer 3 m uit elkaar worden geplaatst en met elkaar worden verbonden door middel van een hoogspanningskabel (art.nr. 32601 en 33615). Bij mobiele afrasteringen wordt vaak gebruik gemaakt van ronde aardingspennen met een lengte van 0,75 m (art.nr. 44375). Het plaatsen van meerdere aardpennen (3-7 st.) zorgt voor voldoende geleiding. Als er andere aarding in de buurt van uw afrasteringsysteem wordt geplaatst, zoals die voor huizen, moet u uw aardingspennen op een afstand van minimaal 10 m houden.
Bij het plaatsen van een omheining is het ook noodzakelijk om de toegangspoorten niet te vergeten, voor bijvoorbeeld landbouwmachines. Poorten vormen echter altijd een zwak punt in een stroomcircuit, daarom is het belangrijk enkel de noodzakelijke poorten te plaatsen.
Voor het maken van poorten in de afrastering kunt u poortgrepen met een trekveer en poortgreepankers gebruiken (art.nr. 44259, 44421, 44426). Ook adviseren wij om een geïsoleerde hoogspanningskabel ondergronds aan te leggen als overbrugging over de poort (art.nr. 32601). Het is niet ongewoon dat iemand na het passeren vergeet de doorgang te sluiten. De draden blijven dan op de grond liggen, waardoor er kortsluiting ontstaat en de afrasteringsspanning aanzienlijk wordt verlaagd. In dit geval is het gebruik van een flexibel poortsysteem voordelig (art.nr. 44980). Deze bestaat uit een elastisch draad welke zichzelf terugtrekt.
- De permanente afrasteringspalen (hoeken) plaatsen en isolatoren bevestigen
- Plaats de tussenpalen (kunststof, metaal of glasvezel) om de 5-7 m
- Draad (en lint) uitrollen en aan de isolatoren hangen
- Span de geleiders bij de isolatoren waar nodig
- Gebruik poortgrepen met trekveren bij poorten
- Plaats het schrikdraadapparaat en plaats de aardingspalen
- Sluit de omheining, apparaat en aarding aan elkaar (geleider aansluiten op het schrikdraadapparaat met de hiervoor bijgeleverde aansluitkabel, gebruik de zwarte aardingskabel om de aardpennen te verbinden, de onderlinge rijen van de afrastering met elkaar doorverbinden met de hiervoor speciale verbindingskabel)
Voor een extra afschrikkende werking kan het handig zijn om op enkele palen zoals de permanente palen van de omheining, een afweermiddel te plaatsen. Het zwijn zal het afweermiddel associëren met een onaangename elektrische schok en dergelijke gebieden in de toekomst vermijden. Een knipperend waarschuwingslampje kan een soortgelijke afschrikkende werking hebben (art.nr. 32380). Het licht waarschuwt het zwijn voor de aanwezigheid van de schrikdraad en voorkomt dat het dier hier doorheen rent. Als de nieuwsgierigheid van het dier de overhand krijgt en het besluit om dicht bij de omheining te komen, dan zal deze door middel van een elektrische schok worden afgeschrikt. Het zwijn vermijdt dan gebieden met waarschuwingslichten om verdere schokken te voorkomen!
Aansluitkabels gebruiken:
Een betere geleidbaarheid en dus een betere toevoer van spanning naar een lange afrastering, kan worden bereikt door de bovenste en onderste rijen met intervallen van 200-300 m met elkaar te verbinden. Als uw afrastering cirkelvormig is, verbindt u het begin en het einde ervan met elkaar. Vaak is slechts één zijde van een perceel omheind, waarbij het begin en het einde niet met elkaar verbonden hoeven te worden.
Vermijd verbinden tussen koperdraden en gegalvaniseerde componenten:
Verbindingen met koperdraden mogen niet in direct contact komen met gegalvaniseerde componenten (aardingspen, schrikdraadapparaat, draad etc.). Dit kan de vorming van galvanische elementen tot gevolg hebben en de verzinking kan door corrosie worden beschadigd. Om dit probleem te omzeilen kunt u voor afrasteringen vertinde kabelschoenen gebruiken (art.nr. 33615), of bij vaste afrasteringen speciale aansluitkabels (art.nr. 32601).
Controleren op storingen:
Vegetatie op uw omheining, defecte isolatoren of vochtige houten palen die direct contact maken met de draden en andere dingen zullen storingen in uw omheining veroorzaken. Deze aspecten maken direct contact met de grond waardoor er spanning wegvloeit. Dit resulteert in een langere afrasteringsspanning. Er zal niet voldoende spanning op de omheining staan om wilde zwijnen af te schrikken. Controleer daarom regelmatig uw omheining of deze nog voldoende spanning bevat en of er geen aspecten zijn die de spanning wegnemen.
Door gebruik te maken van afrasteringstesters (art.nr. 44698) wordt het opsporen van fouten een stuk eenvoudiger. Moderne digitale afrasteringstesters geven de exacte stroom en spanning op de afrastering weer (art.nr. 44876). Er zijn nu zelfs afrasteringstesters die met pijlen naar de plaats van een storing wijzen (art.nr. 44864). Het is over het algemeen handig om verschillende punten langs de omheining regelmatig te testen. Deze waarden kunnen vervolgens eenvoudig met elkaar worden vergeleken om de eventuele storingslocatie te vereenvoudigen.
Zeer lange omheiningen (langer dan 10.000 meter):
Het is aan te raden om een te omheinen gebied in meerdere circuits te verdelen. Elk gedeelte wordt voorzien van stroom door een eigen schrikdraadapparaat. Dit heeft als voordeel dat wanneer er een storing is dit niet het gehele gebied omvat. Dit maakt het ook gemakkelijker om eventuele fouten te lokaliseren en op te lossen.
Bij het plaatsen van meerdere onafhankelijke elektrische afrasteringen moet er een minimale afstand van 2,5 m tussen beide worden aangehouden. Eventuele openingen moeten worden opgevuld met mechanische barrières zoals houten schuttingen of ander niet geleidend materiaal.
Kwaliteit loont:
De veronderstelde hoge kosten van een schrikdraadsysteem ter verdediging van wilde dieren vallen in het niet bij de vaak veel hogere kosten en ergernis die het gevolg kunnen zijn van de door hen aangerichte schade. Bij het maken van uw keuze geldt: hoe hoger de kwaliteit van de gebruikte componenten, hoe betrouwbaarder de afschrikkende werking!
Het is wettelijk verplicht dat elektrische afrasteringen die in de buurt van openbare wegen en paden worden geplaatst, duidelijk worden aangegeven met een waarschuwingsbord. Bevestig duidelijk zichtbare waarschuwingsborden met een aanbevolen interval van 10 m tot 50 m, maar niet meer dan 90 m en bij ingangen van paden en locaties waar deze afrastering niet kan worden verwacht met de vermelding van "Elektrische afrastering/schrikdraad" (art.nr. 44746). (Afhankelijk van uw land kunnen er verschillende waarschuwingsvoorschriften gelden voor het markeren van elektrische afrasteringen. Zoek uit welke voorschriften in uw regio van toepassing zijn voordat u uw afrastering installeert.)
Schrikdraadapparaat
- VOSS.farming NVi 15000 230V (art.nr. 44875)
- VOSS.farming NVi 9000 230V (art.nr. 44869)
- VOSS.farming AVI 10.000 12V (art.nr. 44687)
Geleidermateriaal
- Getwiste aluminium draad (art.nr. 42790)
- Metaaldraad standaard (art.nr. 44539)
- Kunststof schrikdraad (art.nr. 42715)
- Schriklint 10 mm (art.nr. 44554)
Verbindmateriaal
- Draadverbinder (art.nr. 44684, 44619)
- Hoogspanningskabel (met massieve kern) (art.nr. 32601)
- Verbindingskabel aardpen (art.nr. 33615)
Palen
- Kunststof schrikdraadpalen (art.nr. 44458)
- Z-post permanente palen (art.nr. 42220.4)
Isolatoren
- "Super" hoekisolator (art.nr. 44812)
- "Super M6" hoekisolator (art.nr. 44813)
Poorten
- Poorgreep zwart met haak (art.nr. 44421)
- Poortgreepanker draaibaar (art.nr. 44259)
- Verbinder, draad, koord, lint (art.nr. 44426)
- Haaksysteem oprolbaar (art.nr. 44935)
Aarding
- Aardpennen (art.nr. 44219, 44375)
Afrasteringstesters
- Omheiningstester 1000-8000V (art.nr. 44698)
- Digital tester (art.nr. 44876)
- IFence digitale tester met fout traceringsfunctie (art.nr. 44864)
Diversen
- Waarschuwingslampje (art.nr. 32380)
- Waarschuwingsbordje ''Pas op schrikdraad'' (art.nr. 44746)